Not just an editor. Priest inflate Stanislaw Tkocz, editorand opinion maker, advisor to bishops, mentor to political elites
DOI:
https://doi.org/10.63903/ZaranieSlaskie.10.8Keywords:
Upper Silesia, Catholic church, bishops of Katowice, weekly magazine, Gość NiedzielnyAbstract
At the turn of the last century, the Revd. Stanislaw Tkocz was one of the most important public opinion makers not only in Upper Silesia, but also in Poland. He headed the "Gość Niedzielny" for nearly 30 years (1974-2003). During that time, he was also a close associate of two successive bishops of Katowice – Herbert Bednorz and Damian Zimoń. His voice was greatly valued by both of them, especially with regard to social issues and Church-state relations. He created a new model for a Catholic weekly, which after 1989 was also widely copied by other Catholic media in Poland. In the Third Republic of Poland, he built up independent distribution and proposed an original formula for the magazine, whose main edition was supplemented by diocesan supplements. He created the basis for the further development of the paper, which took place after his death, when Fr Marek Gancarczyk became the head of the weekly. "Gość Niedzielny" is now not only the largest opinion weekly in Poland, but through its regional supplements it is present in twenty dioceses throughout the country
Downloads
References
Archiwalia
Bednorz, H. (1975, 18 grudnia). Pismo bp. H. Bednorza do Z. Grudnia, przewodniczącego WRN w Katowicach. RF-1/2 (sygn. VA II-10498/75), Archiwum Akt Nowych, Warszawa, Polska.
Bednorz, H. (1976, 6 maja). Pismo bp. H. Bednorza do I sekretarza KC PZPR E. Gierka w Katowicach. RF-1/2 (sygn. VA II-10509/76), Archiwum Akt Nowych, Warszawa, Polska.
Dekret dla ks. Stanisława Tkocza z 17 VI 1966 r. na członka Kolegium Re-dakcyjnego „Gościa Niedzielnego”. (b. d.). Akta personalne ks. Stanisława Tkocza nr 1036 (sygn. VA II-9778/66), Archiwum Kurii Metropolitalnej.
Dekret nominacyjny dla ks. Stanisława Tkocza na redaktora naczelnego „Gościa Niedzielnego” podpisany przez biskupa katowickiego Herberta Bednorza. (b. d.). Akta personalne ks. Stanisława Tkocza nr 1036 (sygn. PT 22-38/74), Archiwum Kurii Metropolitalnej.
Tkocz, S. (1987, marzec). Gość Niedzielny. B.VI.4, Archiwum Akt No-wych, Warszawa, Polska.
Prasa
Tkocz, S. (1975, 30 listopada). Pozostaniemy na ziemi ojców. Gość Nie-dzielny, 52(48), 389–390. https://sbc.org.pl/dlibra/publication/167048
Tkocz, S. (1983, 25 grudnia). W służbie Dobrej Nowiny. Gość Niedziel-ny, 60(51-52), 5.
Tkocz, S. (1985a, 21 kwietnia). Ludzie Śląska. Ks. Józef Szafranek (1) – działacz społeczny, polityk. Gość Niedzielny, 62(16), 1, 4. https://sbc.org.pl/dlibra/publication/83738
Tkocz, S. (1985b, 9 marca). Ludzie Śląska. Ks. Józef Szafranek – duszpa-sterz (2). Gość Niedzielny, 62(17), 4. https://sbc.org.pl/dlibra/publication/83739
Tkocz, S. (1986a, 9 marca). Ludzie Śląska. Ks. Aleksander Skowroński (1) (1863–1934). Gość Niedzielny, 63(10), 1, 3. https://sbc.org.pl/dlibra/publication/83779
Tkocz, S. (1986b, 16 marca). Ludzie Śląska. Ks. Aleksander Skowroński (2) (1863–1934). Gość Niedzielny, 63(11), 3, 5. https://sbc.org.pl/dlibra/publication/83780
Tkocz, S. (1987a, 16 sierpnia). Ludzie Śląska. Ks. Jan Kapica (1). Gość Niedzielny, 64(33), 3-4. https://sbc.org.pl/dlibra/publication/83855
Tkocz, S. (1987b, 23 sierpnia). Ludzie Śląska. Ks. Jan Kapica (2). Gość Niedzielny, 64(34), 3, 5. https://sbc.org.pl/dlibra/publication/83856
Tkocz, S. (1988a, 19 czerwca). Chronić wspólne dziedzictwo (1). Z ordy-nariuszem opolskim księdzem biskupem Alfonsem Nossolem rozmawia ks. Stanisław Tkocz. Gość Niedzielny, 65(25), 1, 3. https://sbc.org.pl/dlibra/publication/70541
Tkocz, S. (1988b, 26 czerwca). Chronić wspólne dziedzictwo (2). Druga część rozmowy z ordynariuszem opolskim księdzem biskupem Alfonsem Nossolem. Gość Niedzielny, 65(26), 4. https://sbc.org.pl/dlibra/publication/70542
Tkocz, S. (1993, 12 września). Jednoczyć czytelników. Gość Niedziel-ny, 70(37), 9. https://sbc.org.pl/dlibra/publication/84016
Tkocz, S. (1996). Meandry prasy katolickiej. W drodze, 8(278), 13–24. https://www.bc.dominikanie.pl/dlibra/publication/806/edition/760/content
Tkocz, S. (1997). Jaki Kościół czeka na Papieża w Polsce? Więź, 463(5), 28–31.
Warunki dobra wspólnego. (1980, 7 grudnia). Gość Niedzielny, 57(49), 1. https://sbc.org.pl/dlibra/publication/166960
Z robotnikami. (1980, 9 listopada). Gość Niedzielny, 57(45), 1. https://sbc.org.pl/dlibra/publication/166957
Literatura
Grajewski, A. (2008). Twój Gość. 85 lat „Gościa Niedzielnego” 1923–2008. Wydawnictwo Kurii Metropolitalnej w Katowicach "Gość Niedzielny".
Grajewski, A. (2010). Inwigilacja tygodnika katolickiego „Gość Niedziel-ny” w latach 1945–1989. Zarys pro-blematyki. W T. Wolsza & S. Ligarski (Red.), Dziennikarze władzy, władza dziennikarzom. Aparat represji wobec środowiska dziennikarskiego. (s. 43–69). Instytut Pamięci Narodowej - Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu.
Informacja wojewody bielskiego, Stanisława Łuczkiewicza, przesłana min. Kultury i Sztuki, Kazimierzowi Żygulskiemu w odpowiedzi na ankietę w spawie aktywności w sferze kultury. Bielsko-Biała 25 II 1985 r. (2016). W W cieniu ołtarza. Władze partyjno-rządowe o środowiskach twórczych w Kościele (1985). EGROS.
Marek, Ł. (2009a). Aparat bezpieczeństwa wobec kurii katowickiej w la-tach 1956–1970. W A. Dziurok (Red.), Aparat bezpieczeństwa wobec kurii biskupich w Polsce (s. 86–115). Instytut Pamięci Narodowej - Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu.
Marek, Ł. (2009b). „Kler to nasz wróg”. Polityka władz państwowych wo-bec Kościoła katolickiego na terenie województwa katowickiego w latach 1956–1970. Instytut Pamięci Narodowej - Komisja Ścigania Zbrodni prze-ciwko Narodowi Polskiemu.
Myszor, J. (1999). Historia diecezji katowickiej. Kuria Metropolitalna.
Myszor, J. (2008). Kościół na Górnym Śląsku. Od diecezji wrocławskiej do archidiecezji katowickiej. Księgarnia św. Jacka.
Podworski, J. (2003). Losowi na przekór. Drukarnia Archidiecezjalna w Katowicach.
Podworski, J. (2004). Życiorys. W A. Babuchowski (Red.), Ks. Stanisław Tkocz (1931-2003). Menedżer Bożego słowa (s. 15–21). Księgarnia św. Jacka, Gość Niedzielny.
Pogrzeb redaktora naczelnego "Gościa Niedzielnego" ks. Stanisława Tko-cza. (2003, 17 listopada). KAI - Serwis prasowy. https://serwiskai.pl/
Raina, P. (1995). Rozmowy z władzami PRL. Arcybiskup Dąbrowski w służ-bie Kościoła i narodu: T. 1. 1970–1981. Książka Polska.
Świeczek, P. (2007). Tygodnik „Gość Niedzielny” 1923–2007. Próba mo-nografii [Praca magisterska niepublikowana]. Uniwersytet Warszawski.
Tkocz Stanisław – e-ncyklopedia. (2024, 14 października). E-ncyklopedia wiedzy o Kościele katolickim na Górnym Śląsku. https://silesia.edu.pl/index.php/Tkocz_Stanisław
Tkocz, S. (2008). Jednoczyć czytelników : wybór publicystyki religijnej i społecznej redaktora naczelnego tygodnika "Gość Niedzielny" w latach 1974-2003 (T. 1, T. 2). Druk. Archidiecezjalna.
Tkocz, S. (2004). Publicystyka. Wybór artykułów wstępnych w „Gościu Niedzielnym” z lat 2002-2003. W A. Babuchowski (Red.), Ks. Stanisław Tkocz (1931-2003). Menedżer Bożego słowa (s. 171–220). Księgarnia św. Jacka, Gość Niedzielny.
Tracz, B. (2011). Spotkania wielu. Dni i Tygodnie Kultury Chrześcijańskiej w miastach aglomeracji górnośląskiej w latach osiemdziesiątych XX wieku. W B. Tracz (Red.), Kościół i kultura niezależna. Instytut Pamięci Narodowej - Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu.
Wielowieyski, A. (2015). Losowi na przekór. Wydawnictwo Agora.
Zimoń, D. (2004). Słowo wstępne Metropolity Katowickiego: O człowieku, którego nie uwiodła ideologia. W A. Babuchowski (Red.), Ks. Stanisław Tkocz (1931-2003). Menedżer Bożego słowa (s. 5–10). Księgarnia św. Jacka, Gość Niedzielny.
Życiński, J. (2004). Odważny świadek wiary. W A. Babuchowski (Red.), Ks. Stanisław Tkocz (1931-2003). Menedżer Bożego słowa (s. 39–42). Księgarnia św. Jacka, Gość Niedzielny.
Downloads
Published
Issue
Section
License
Copyright (c) 2025 Zaranie Śląskie

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
Since transitioning to a digital format, the journal has been operating under open access, meaning all content is freely available to users and institutions.
In issue 8 (2022), published articles are licensed under the Attribution 4.0 International (CC BY 4.0) license.
The full license text is available at: https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/legalcode.
Since issue 9 (2023), published articles are licensed under the Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-NC-ND 4.0) license.
The full license text is available at: https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/legalcode.pl.